Stap 3: Kiezen van het juiste evaluatie-instrument

Monitoring kan bijdragen aan het kiezen van een effectief aanbod. Op basis van de uitkomsten kunnen leerkrachten keuzes maken aangaande lesactiviteiten die aansluiten bij het niveau en de behoeften van leerlingen en bovendien bijdragen aan het behalen van de ambities. GRIP bevat een scala aan evaluatie-instrumenten waarmee leerkrachten de vorderingen van leerlingen kunnen monitoren. Er zijn ook zelfobservatielijsten waarmee leerlingen hun eigen taalvorderingen kunnen evalueren.

Evaluatie en toetsing zijn vaak geen hobby van leerkrachten en docenten. Onnodig (veel) toetsen is bovendien zonde van de onderwijstijd. Welke evaluatie-instrumenten je wilt afnemen, moet dan ook zorgvuldig worden overwogen en afgestemd op het aanbod. Het heeft bijvoorbeeld geen zin om een toets Lêsbegryp af te nemen als leerlingen geen Fries leesonderwijs krijgen.  (tenzij je een beginsituatie op deze manier vast wilt stellen). 
Andersom is het wel nuttig: Als leerlingen gedurende een periode fanatiek hebben geoefend met de leesoefeningen in de Lêsline, dan is het bevredigend om vast te kunnen stellen in welke mate zij hun Friese leesvaardigheid hebben ontwikkeld.
Nog een voorbeeld: als leerlingen met veel zorg een Friestalige presentatie hebben voorbereid, dan helpt goede feedback hen bij het verbeteren van hun mondelinge Friese taalvaardigheden, maar ook bij de ontwikkeling van hun presentatietechniek in het algemeen. Het inzetten van (zelf)observatie-instrumenten is dan dus heel waardevol.   

De keuze voor specifieke evaluatie-instrumenten hangt dus samen met ambities en het lesaanbod van de school.
Bij stap 1 staat het advies genoemd om ambities o.a. af te stemmen op het Taalprofiel van de school. In onderstaand schema is af te lezen welke evaluatie-instrumenten en toetsen passend zijn bij de verschillende profielen.

NB: Een school met profiel A richt haar lesaanbod op alle domeinen. Een school met profiel E besteedt op dit moment minstens aandacht aan het domein luisteren.

Domein:

Luisteren

Spreken

Taalbeschouwing

Lezen

Schrijven

 

 

 

 

 

 

 

Profiel

 

 

 

 

 

 

A

Observaasje (1-8)

Observaasje (1-8)

Frisia (5-8)

Lêsbegryp (5-8)

Lêsbegryp (5-8)

Frisia (5-8)

Observaasje (1-8)

B

Observaasje (1-8)

Observaasje (1-8)

Frisia (5-8)

Lêsbegryp (5-8)

Lêsbegryp (5-8)

 

C

Observaasje (1-8)

Observaasje (1-8)

Frisia (5-8)

Lêsbegryp (5-8)

 

D

Observaasje (1-8)

Observaasje (1-8)

 

E

Observaasje (1-8)

 

F

 

 

G